El Nino là gì? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục El Nino

15/11/2023

Hiện nay, vấn đề El Nino ngày càng diễn biến phức tạp, không chỉ ở Việt Nam mà cả thế giới đều quan tâm đến vấn đề này. Hiện tượng này làm cho thời tiết biến đổi thất thường với những tác động khó lường. Vậy El Nino là gì khi chúng khiến cho nhiều nơi trở thành “chảo lửa”, nắng nóng cực đại khiến cho nhiệt độ phá kỷ lục?

Hiện tượng El Nino là gì
Hiện tượng El Nino là gì rất được quan tâm

Cùng công ty Đồng Thành Công tìm hiểu ngay một số thông tin cơ bản về hiện tượng này, nguyên nhân cũng như cách khắc phục El Nino được nhắc đến trong bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu về hiện tượng thời tiết El Nino là gì?

Tình trạng El Nino là gì chính là câu hỏi mà nhiều người đang cần tìm hiểu. Nếu bạn hay quan tâm đến những tin tức thời tiết, chắc chắn không dưới một lần bạn nghe nhắc đến thuật ngữ này. Bởi lẽ hiện tượng này cực kỳ quen thuộc với chúng ta.

Tìm hiểu về hiện tượng El Nino trên trái đất
Tìm hiểu hiện tượng El Nino trên Trái đất

Có thể hiểu một cách đơn giản đây là một trong những hiện tượng thời tiết bất thường gây thảm họa cho con người từ hơn 5.000 năm nay. Như vậy thì đây là một thuật ngữ của ngành khí tượng học, nó nói về hiện tượng nước biển nóng lên, gây ảnh hưởng đến thời tiết trên toàn cầu.

Cụ thể, thì đây là tình trạng nóng lên dị thường của lớp nước biển trên bề mặt của khu vực Đông Thái Bình Dương và xích đại. El Nino thường kéo dài từ khoảng 8 – 12 tháng, có thể ngắn hơn hoặc lâu hơn. Hiện tượng này thường xuất hiện từ khoảng 3 – 4 năm/1 lần, đôi khi cũng có khi dày hơn hoặc thưa hơn.

Giải thích chung về hiện tượng El Nino

Các nhà khoa học khí hậu đang theo dõi một cách chặt chẽ và nghiêm ngặt sự thay đổi khí hậu do con người gây nên những ảnh hưởng đến hiện tượng El Nino. Và các nghiên cứu xác nhận rằng các loại khí thải nhà kính do con người tạo ra đã tác động mạnh mẽ đến sự kiện này. Chúng phá hủy những rạn san hô, gây nên hạn hán, cháy rừng ngày càng tồi tệ hơn.

Sự thay đổi khí hậu mà con người tạo ra
Sự thay đổi khí hậu thường do con người tạo ra

Nghiên cứu này chỉ ra rằng tốc độ biến đổi khí hậu hiện nay sẽ kéo dài thời tiết khắc nghiệt và thiên tai, làm tăng số lượng người chết do thời tiết cực đoan trung bình tăng lên 50% từ nay cho đến năm 2100. Nhưng cũng có thể tăng đến 300% nếu như lượng khí gây nên hiệu ứng nhà kính bị phát thải một cách ồ ạt như hiện nay.

Đánh giá chung về hiện tượng El Nino ở Việt Nam

Lý giải về El Nino là gì, chúng ta cùng tìm hiểu sâu hơn về hiện tượng này diễn biến như thế nào tại Việt Nam. Hầu hết các giai đoạn ảnh hưởng của hiện tượng, ở nước ta đều thiếu hụt lượng mưa so với mức trung bình nhiều năm từ khoảng 25% đến 50%, đặc biệt là tại vùng Trung Bộ. Ngoài ra, trong những năm El Nino, con số kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ và số tháng liên tục hụt mưa ở một số nơi cũng đã được ghi nhận.

Diễn biến hiện tượng El Nino tại Việt Nam
Diễn biến hiện tượng El Nino khá phức tạp tại Việt Nam

Những năm gần đây, hiện tượng không khí lạnh diễn ra ít hơn ở khu vực Bắc Trung Bộ, nhưng lại gây ra một số đợt rét đậm rét hại trên cả nước. Ngoài ra còn xuất hiện các đợt lũ kéo dài, gây ảnh hưởng nặng nề cả về con người và tiền của.

Gần đây, trong một bản dự báo thời tiết của Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia vừa phát hành một bản tin dự báo El Nino để cập nhật tình trạng thời tiết mới nhất. Dự báo này chỉ ra, hiện tượng này có những tác động lớn đến cả thời tiết mùa hè và mùa đông ở nước ta.

Dự báo El Nino pha nóng có thể xuất hiện mạnh mẽ vào nửa cuối năm 2023 và duy trì đến đầu năm 2024 với xác xuất 70-80%. El Nino thường gắn với điều kiện thiếu nước, ít mưa và khô hạn ở các vùng trên cả nước.

Nguyên nhân hình thành hiện tượng El Nino là gì?

El Nino là một hiện tượng thiên nhiên, hoàn toàn không phải do con người tạo ra. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa đưa ra được lời giải đáp thống nhất. Những nguyên nhân gây nên hiện tượng này thường liên quan tới:

Có nhiều nguyên nhân thường thấy tạo nên El Nino
Những nguyên nhân thường thấy tạo nên El Nino

+ Gió tín phong Đông Nam suy giảm

Sau khi gió tín phong Đông Nam thổi sát gần xích đạo nam bán cầu suy kém, sự nổi lên trên của nước lạnh ở khu vực Thái Bình Dương sẽ giảm hoặc ngừng hoạt động. Lúc này, hình thành nhiệt độ nước biển ở phạm vi lớn, đồng thời gia tăng nóng ấm bất thường, hoàn lưu khí quyển và dòng nước biển xích đạo truyền thống có những phát sinh khác thường. Dẫn đến một số khu vực sát bờ Thái Bình Dương đón nhận giáng thuỷ trái bình thường, một số địa phương khác thì khô cạn nặng nề.

+ Tự quay của Trái Đất

Theo một số nghiên cứu chỉ ra, hiện tượng El Nino có liên quan đến sự biến hoá vận tốc tự quay Trái Đất. Sự biến hoá này có tỷ lệ nghịch với sự biến hoá nhiệt độ trên mặt biển ở phía đông Thái Bình Dương xích đạo, được hiểu là lúc tốc độ tự quay Trái Đất tăng tốc thì nhiệt độ mặt biển của phía đông Thái Bình Dương xích đạo hạ xuống, người lại nếu tốc độ tự quay này giảm chậm, thì nhiệt độ mặt biển của phía đông Thái Bình Dương xích đạo sẽ tăng lên. Điều này chỉ ra, sự giảm chậm của tốc độ tự quay Trái Đất có thể là nguyên nhân hình thành El Nino.

Những hệ quả do hiện tượng El Nino gây ra

Cùng tìm hiểu xem hiện tượng El Nino gây ra những tác động như thế nào đến thế giới và với Việt Nam nói riêng nhé. Những tác động chính của hiện tượng này thường xảy ra trong và xung quanh các vùng nhiệt đới. Khi xuất hiện, chúng gây ra những thiên tai nặng nề như bão, lũ, mưa lớn ở vùng này, đồng thời gây nên hạn hán, cháy rừng ở vùng khác, điều này làm thiệt hại lớn về con người, thảm họa kinh tế – xã hội và đặc biệt là những thiệt hại vô cùng nặng nề đến môi trường. Sau đây là một số ảnh hưởng của El Nino tới thời tiết:

Hệ quả lớn mà hiện tượng El Nino gây ra
Hệ quả khôn lường mà hiện tượng El Nino gây ra

+ Trên bề mặt của Thái Bình Dương, năng lượng được giải phóng vào khí quyển cũng gây nên hiện tượng nóng lên của khí hậu toàn cầu.

+ Ở khu vực Nam Mỹ, gia tăng một cách mạnh mẽ các nguy cơ lũ lụt ở bờ biển phía tây và nguy cơ hạn hán trên các vùng của bờ biển phía đông.

+ Tại các nước phương Đông, cụ thể Ấn Độ và Indonesia có sự gia tăng về vấn đề hạn hán. Nói chung, El Nino gây ra một lượng lớn mưa tại phần phía đông của Thái Bình Dương, và thời tiết rất khô tại phần phía Tây.

+ Ở Việt Nam, nghiên cứu về số liệu trong vòng 50 năm trở lại đây, chúng ta có thể nhận ra một cách rõ ràng những ảnh hưởng của hiện tượng ENSO đến sự biến đổi khí hậu, thời tiết và chế độ thủy văn ở Việt Nam, đặc biệt là khu vực Nam bộ. Trong những năm xuất hiện El Nino thì nắng nóng, khô hạn kéo dài, mùa mưa đến muộn, lũ lụt thường ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm, bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông cũng ít hơn trung bình.

Giải pháp để giảm thiểu những tác hại của El Nino

Việc biến đổi khí hậu sẽ làm cho hiện tượng El Nino xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Và đây chính là thách thức lớn đối với Việt Nam và với toàn nhân loại. Vì thế để giảm thiểu sức ảnh hưởng của hiện tượng này thì các nhà khoa học đã đề ra ba giải pháp chính như sau:

– Khai thác tất cả những tiềm lực của văn minh nhân loại để dự báo thời tiết một cách chính xác khi xuất hiện El Nino và dự báo được đường đi cũng như sức ảnh hưởng và hệ quả của nó.

– Tuyệt đối không chặt phá rừng hay thải khí cacbonic vào không khí – đây là những hành động « tiếp tay » cho El Nino hoạt động ngày càng mạnh mẽ hơn. Bởi hiện tượng này sẽ ngày diễn biến phức tạp nếu như mặt đất thiếu cây xanh và để xảy ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính.

– Cần có những chuẩn bị điều kiện sống tối thiểu để sẵn sàng đối mặt với El Nino. Ví dụ như: Ở những vùng lũ lụt thì xây dựng nhà phao tránh lũ, còn ở những vùng khô hạn thì nên đảm bảo việc dự trữ nước trước đó.

Với những nội dung cơ bản được cập nhật ở trên thì bạn đã dễ dàng hiểu được El Nino là gì và một số thông tin cơ bản liên quan đến hiện tượng này. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ đem đến cho bạn những kiến thức hữu ích trong đời sống. Từ hôm nay, chúng ta hãy chung tay đẩy lùi El Nino để bảo vệ hành tinh xinh đẹp này. Đừng quên theo dõi thêm nhiều hơn những bài viết của Đồng Thành Công để có thêm nhiều hơn những kinh nghiệm thú vị nhé.