Trong vườn ươm, các loại cây giống sẽ được chăm sóc ngay từ khi còn là hạt. Để đến khi phát triển thì cây sẽ thích nghi với môi trường khắc nghiệt bên ngoài.
Vậy vườn ươm là gì? Thiết kế vườn ươm cây giống như thế nào hiệu quả? Để bắt tay vào công việc này được thuận lợi thì bạn đọc đừng bỏ lỡ những thông tin mà Đồng Thành Công chia sẻ dưới đây nhé.
Vườn ươm là gì? Đặc điểm của các vườn ươm
Hiểu đơn giản thì đây chính là nơi nhân giống, phát triển các giống cây mới để tăng năng suất, tiết kiệm thời gian chăm sóc và thu hoạch. Đặc biệt là có thể đem lại hiệu quả kinh tế cao. Bởi một số yếu tố như: Điều kiện tự nhiên, khí hậu, đất trồng… có sự ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của cây giống, nhưng trong thực tế những tiêu chí này lại không được đảm bảo. Vì thế để đáp ứng nhu cầu của bà con thì ngày càng có nhiều trung tâm, vườn ươm cây giống xuất hiện.
Cây được ươm trồng trên các giá thể như: sỏi, mút xốp, xơ dừa… để cung cấp cây giống cho nhu cầu canh tác của bà con. Điều kiện của vườn ươm phải được kiểm soát bởi hai yếu tố là nhiệt độ và độ ẩm. Nhiệt độ lý tưởng cho vườn ươm là 25 – 32°C, độ ẩm 70 – 80%. Nếu bà con nào đang muốn xây dựng mô hình vườn ươm cây giống để phục vụ nhu cầu về giống cây trồng thì đây là lựa chọn tốt.
Một số mô hình vườn ươm cây giống chính hiện nay
Hệ thống vườn ươm cây giống lâm nghiệp hiện nay bao gồm hai loại chính là vườn tạm thời và vườn cố định.
- Vườn ươm tạm thời: Chủ yếu để nhân giống, phù hợp cho những hộ gia đình trồng nhỏ lẻ. Bởi vì vườn chỉ sử dụng trong khoảng thời gian ngắn, cung cấp đủ cây con cho sản xuất của một số ít.
- Vườn ươm cố định: Đây là loại vườn ươm được thiết kế khá quy mô vì cần người chăm sóc có trình độ, trang bị chuyên nghiệp để cung cấp đủ nhu cầu lớn cây giống cho liên vùng hay liên tỉnh.
Những điều cần lưu ý khi thiết kế vườn ươm cây giống
Có khá nhiều các vấn đề cần được quan tâm khi muốn xây dựng một hệ thống cung cấp giống cây trồng như sau:
- Điều kiện kinh tế.
- Kinh nghiệm chăm sóc, trồng trọt các loại cây giống.
- Lựa chọn được các loại giống tốt.
- Vị trí và diện tích xây dựng vườn ươm.
- Biết cách nhân giống cây bằng nhiều phương pháp khác nhau: Cắt ghép, giâm, chiết, ươm hạt…
- Hiểu rõ về đặc tính của từng loại cây giống để có cách chăm sóc hiệu quả nhất.
Đây không phải là tất cả nhưng sẽ là những vấn đề quan trọng nhất, bà con nên tự đánh giá xem đã đạt được bao nhiêu yêu cầu nhé.
Điều kiện cần đạt được trong thiết kế vườn ươm cây giống
Trong quá trình thiết kế vườn ươm cây thì địa điểm xây dựng không chỉ cần đặt yêu cầu về thời tiết mà còn phải phù hợp với việc tiêu thụ sản phẩm. Nếu xây dựng với quy mô lớn thì cần quan tâm đến những yếu tố giúp cây phát triển khỏe mạnh và đảm bảo sự phù hợp với kế hoạch nhân giống hàng loạt.
+ Điều kiện tự nhiên
Các điều kiện tự nhiên cần chú trọng khi thiết kế vườn ươm gồm có:
Điều kiện đất đai và khí hậu. Khi lựa chọn vị trí xây dựng cần đảm bảo nơi đó có địa hình bằng phẳng, độ dốc vừa phải để thuận tiện cho việc chăm sóc và phát triển.
Đất trồng đảm bảo có thành phần cơ giới nhẹ, có độ ẩm ở mức ổn định, độ phì cao, thoáng khí và tơi xốp.
Cần tiến hành xử lý sạch đất trước khi xây dựng: đá sỏi, nấm bệnh, vi khuẩn…
+ Điều kiện kinh doanh
Việc xây dựng vườn ươm cây giống cũng là nhu cầu kinh doanh của rất nhiều bà con. Vì vậy khi thiết kế bà con cần chú trọng đến các vấn đề như:
Vườn cần đặt gần vị trí có nguồn nước sạch để đảm bảo cung cấp nước cho cây giống trong cả mùa khô.
Nên lựa chọn vị trí gần trung tâm hoặc nơi có giao thông thuận tiện để tiết kiệm tối đa chi phí khi vận chuyển.
Tại mỗi khu vực sẽ có những đặc điểm khác nhau, để tránh làm độ ẩm của đất xuống thấp thì bà con nên xây dựng vườn có mái che, điều này cũng giúp cho cây giống hạn chế được ánh nắng trực tiếp.
Yêu cầu giá thể trồng cây trong giai đoạn vườn ươm
Giá thể chính là một yếu tố vô cùng quan trọng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây từ lúc ươm giống tới sau này. Vì thế khi lựa chọn các loại giá thể vườn ươm cần lưu ý những nội dung sau:
- Bột xơ dừa: Đây là loại giá thể phổ biến và được sử dụng trong nhiều hệ thống trồng và chăm sóc cây. Ưu điểm của chúng chính là khả năng giữ ẩm cao, nhưng hạn chế là dễ làm hư cây vì vị mặn có trong xơ. Cho nên trước khi sử dụng bà con nên tiến hành xử lý chất chát bằng cách ngâm trong nước 1 – 2 ngày rồi vắt ráo nước.
- Tro trấu: Phải là loại có màu đen dạng than trấu, giá thể này giúp khả năng thoát úng tốt hơn.
- Cát: Cát xây dựng có hạt to vừa phải, dùng ươm cành chiết, cành giâm hiệu quả, chúng giữ ẩm nhưng không gây đọng nước.
Giai đoạn đầu chỉ cần một điểm tựa tốt để khi rễ mọc ra có chỗ mà bám vào và cần độ ẩm của không khí để cành phát triển khỏe mạnh.
Hướng dẫn chi tiết cách thiết kế vườn ươm cây giống lâm nghiệp
Việc thiết kế vườn ươm cây giống không hề dễ dàng, có nhiều người không biết hoặc không để ý cho nên việc xây dựng không đạt được hiệu quả. Nếu bà con chưa có nhiều kinh nghiệm từ thì hãy tham khảo những hướng dẫn sau đây nhé.
+ Lựa chọn vị trí phù hợp
Điều tối kỵ nhất với vườn ươm cây giống chính là việc ngập úng, cho nên khi lựa chọn vị trí của vườn bạn cần tìm khu vực cao ráo, có khả năng thoát nước tốt. Chọn những nơi không khí lưu thông tốt, có gió nhẹ, điều này còn giúp ngăn chặn sự phát triển của các loại sâu bệnh. Bên cạnh đó cũng nên đảm bảo vườn có ánh sáng chiếu đến toàn bộ khu vườn.
+ Ánh sáng và giàn che nắng
Dù là ươm hạt, cây giâm hay cây con mới trồng thì ánh sáng cũng là yếu tố không thể thiếu. Những cây không được tiếp xúc được với nguồn ánh sáng tự nhiên thì sẽ yếu và phát triển chậm hơn, nhưng nếu cường độ ánh sáng quá cao sẽ khiến cây khó sống được.
Phương án tối ưu nhất cho bà con chính là làm giàn che cho hệ thống vườn ươm cây giống. Giàn che sẽ có tác dụng làm giảm cường độ ánh sáng để giúp cây bị chịu nhiệt độ cao trong mùa hè, đồng thời lúc nhiệt độ cao thì giàn che còn giúp giữ độ ẩm của đất tốt hơn.
Nếu diện tích nhỏ thì chiều cao giàn che nên ở mức 2,4 – 3m. Nhưng nếu diện tích lớn hơn thì phải tăng chiều cao giàn che để đem đến sự thông thoáng đồng thời giúp ánh sáng phân tán đều khắp vườn.
Để kiểm tra chất lượng của gián mái che thì bà con có thể trồng, giâm thử một vài cây nhé. Nếu cây phát triển tốt thì là giàn che đã đạt tiêu chuẩn, còn nếu cây có những dấu hiệu khác thường thì phải điều chỉnh ngay.
Lưu ý: Mỗi khu vực như ươm hạt giống, giâm cây, nơi đặt bầu cây… sẽ cần nhiệt độ và cách chăm sóc riêng, hãy lưu ý đến yếu tố này để chăm sóc cho tốt hơn.
+ Làm luống ươm
Tùy vào giống cây trồng để bà con tiến hành lên luống với kích thước phù hợp. Yêu cầu tối thiểu khi làm luống đó là chiều cao đạt ở mức 15 – 20cm để tránh tình trạng ngập úng vào mùa mưa. Rãnh luống đảm bảo thông với hệ thống thoát nước.
Độ rộng của mỗi luống không vượt quá 1,2m để tạo điều kiện thuận tiện cho việc chăm sóc. Tiến hành san phẳng mặt luống và phủ một lớp cát mỏng để giữ ẩm.
Nếu bà con có nhu cầu thiết kế vườn ươm cây giống nhưng lại chưa có nhiều kinh nghiệm thì cách nhanh chóng nhất chính là tìm đến các địa chỉ nhận thiết kế chuyên nghiệp. Tại HCM, công ty cây giống Đồng Thành Công chính là đơn vị nhận cung cấp và hỗ trợ xây dựng vườn ươm cây trên quy mô lớn. Chúng tôi nhận được sự đánh giá cao của nhiều khách hàng bởi dịch vụ chuyên nghiệp, phong cách tận tâm, nhân viên có trình độ giỏi…
Trên đây là những hướng dẫn thiết kế vườn ươm cây giống chi tiết mà Đồng Thành Công muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng với thông tin được chia sẻ, bạn đọc đã dễ dàng hơn trong việc xây dựng hệ thống vườn ươm quy mô tại nhà. Còn cần được hỗ trợ thêm thông tin nào khác, bạn đọc vui lòng liên hệ đến Đồng Thành Công để được giải đáp nhé.
Bài viết liên quan
Điểm tên các loại cây lấy nhựa ở Việt Nam được trồng phổ biến
Tổng hợp các loại cây ăn quả ngắn ngày dễ trồng cho năng suất cao
Hướng dẫn cách trộn xơ dừa với đất trồng mang lại hiệu quả cao
Danh sách những cây bóng mát ít rụng lá được yêu thích nhất
Xơ dừa có tác dụng gì? Tác dụng của xơ dừa đối với cây trồng
Ý tưởng thiết kế sân vườn đẹp nhà cấp 4 đẹp cho cuộc sống hiện đại