Ô nhiễm môi trường là gì? Nguyên nhân, hậu quả, giải pháp khắc phục?

06/08/2023

Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường đang là vấn đề nan giải của cả thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng. Với quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa mạnh mẽ, có đến hơn 90% đang sống trong môi trường ô nhiễm và điều này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, sức khỏe.

Ô nhiễm môi trường là vấn đề được cả xã hội quan tâm
Ô nhiễm môi trường là vấn đề vô cùng nhức nhối trong xã hội

Ô nhiễm môi trường cũng có rất nhiều loại, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Để hiểu rõ về tình trạng này cũng như cách khắc phục chúng thì bạn đọc hãy cùng Đồng Thành Công tham khảo nội dung bài viết ô nhiễm mội trường là gì dưới đây nhé.

Ô nhiễm môi trường là gì?

Đây là một trong những vấn đề vô cùng nhức nhối ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, ô nhiễm môi trường đã và đang trở thành đề tại được bàn luận sôi nổi tại nhiều cuộc họp, diễn đàn lớn nhỏ khác nhau. Nếu không được khắc phục và xử lý kịp thời thì đây sẽ là nguyên nhân dẫn đến vô vàn những hệ lụy nghiêm trọng tới sức khỏe, cuộc sống của con người và sự phát triển kinh tế của đất nước.

Ô nhiễm môi trường gây nên những hậu quả nặng nề cho đời sống
Ô nhiễm môi trường gây nên những hậu quả vô cùng nghiêm trọng

Hiểu một cách đơn giản thì ô nhiễm môi trường là sự sự biến đổi tính chất của một thành phần nào đó của môi trường theo hướng tiêu cực, không phù hợp với tiêu chuẩn môi trường, gây ra những tác động xấu đến con người, động vật – thực vật.

Các loại ô nhiễm môi trường chính bạn nên biết

Trước khi tìm hiểu về các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường là gì thì chúng ta cần hiểu chúng đang có mấy loại, bởi mỗi loại ô nhiễm lại xuất phát từ một vài nguyên nhân khác nhau. Sau đây là 7 loại ô nhiễm chính gây nên tác động xấu đến môi trường.

Nhiều loại ô nhiễm môi trường khác nhau làm ảnh hưởng đến đời sống
Có rất nhiều các loại ô nhiễm môi trường khác nhau
  • Ô nhiễm nước: Là tình trạng mà chất thải, hóa chất độc hại thải trực tiếp ra ao, hồ, sông, suối mà không được xử lý đúng quy trình, điều này khiến cho nguồn nước bị nhiễm bẩn và trở nên độc hại. Đồng thời còn khiến cho nhiều loài sinh vật biển chết, động vật bị suy giảm về số lượng, kéo theo đó là những ảnh hưởng trầm trọng về vấn đề sức khỏe của con người.
  • Ô nhiễm đất: Là hiện tượng một khu vực đất bị nhiễm bởi những loại hóa chất, chất thải xả ra bên ngoài, ngấm vào trong đất và gây nên tình trạng ô nhiễm.
  • Ô nhiễm môi trường không khí: Khói thải từ các khu công nghiệp, nhà máy sản xuất, phương tiện giao thông xả ra môi trường với tần suất dày đặc cũng khiến cho môi trường bị ô nhiễm không khí.
  • Ô nhiễm tiếng ồn: Là dạng ô nhiễm gây ra nhiều phiền phức cho cuộc sống của con người. Dạng ô nhiễm này đến từ tiếng còi xe inh ỏi của phương tiện giao thông, các công trình xây dựng, hoạt động khai thác và sửa chữa.
  • Ô nhiễm tầm nhìn: Đây là hiện tượng mà cuộc sống bị cản trở tầm nhìn bởi những yếu tố từ các tòa nhà cao tầng, công trình, bụi mịn, sương mù… gây nên cảm giác vô cùng khó chịu.
  • Ô nhiễm nhiệt: Đây là hiện tượng nhiệt độ của nước bị biến đổi và giảm sút về chất lượng. Khi mực nước dâng cao và tiếp xúc gần hơn với ánh sáng mặt trời thì nhiệt độ nước sẽ thay đổi. Nguyên nhân đến từ các hoạt động như sản xuất, xây dựng, giao thông… làm biến đổi khí hậu và gây ra sự nóng lên của Trái Đất.
  • Ô nhiễm ánh sáng: Vấn đề ô nhiễm này thường xuất hiện thành phố lớn hay các quốc gia, nơi mà các trung tâm thương mại, tòa nhà cao tầng, siêu thị có nhiều ánh đèn màu với số lượng lớn. Điều này đã khiến cho con người bị lóa mắt, ảnh hưởng đến tầm nhìn khi tham gia giao thông.

Những biểu hiện của ô nhiễm môi trường thường thấy

Trước khi tìm hiểu về nguyên nhân hay các giải pháp khắc phục vấn đề ô nhiễm môi trường, chúng ta cần nắm được những dấu hiệu của môi trường ô nhiễm. Quá trình ô nhiễm dẫn đến rất nhiều hiện tượng xảy ra xung quanh chúng ta. Một số hiện tượng mà con người có thể nhận biết được, một số khác thì cần phải chờ quá trình biến đổi theo thời gian để nhận biết. Cụ thể như sau:

Ô nhiễm môi trường làm cho không gian sống trở nên ngột ngạt
Ô nhiễm môi trường làm cho không gian sống ngột ngạt, khó chịu
  • Không khí bị ô nhiễm một cách nghiêm trọng.
  • Nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm bẩn, nước sạch dần cạn kiệt.
  • Nhiệt độ ngày càng tăng lên, Trái đất cũng dần nóng lên.
  • Băng tan nhiều hơn và mực nước biển dâng cao.
  • Lũ lụt, sạt lở diễn ra liên tục hơn và gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
  • Đất đai nghèo chất dinh dưỡng, bị bạc màu, nhiễm mặn.
  • Khí hậu thay đổi ngày càng trở nên khắc nghiệt hơn, xuất hiện mưa đá, hạn hán, tuyết rơi…
  • Xuất hiện thêm nhiều bệnh tật lạ và nguy hiểm hơn.
  • Sâu bệnh tấn công mùa màng mạnh mẽ và ngày càng khó để tiêu diệt…

Các nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường hiện nay

Có khá nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau dẫn đến tình trạng môi trường bị ô nhiễm. Theo đó có một số những nguyên nhân chính là: sự thiếu ý thức của người dân, sự quản lý chưa nghiêm chỉnh từ các cơ quan ban ngành, hay những vấn đề về thiên nhiên…

Môi trường ô nhiễm nặng nề do ý thức của người dân còn kém
Ý thức của người dân kém chính là một trong các nguyên nhân làm môi trường ô nhiễm

Về vấn đề ý thức của người dân: Nhiều người vẫn còn có thói quen xả rác không đúng với nơi quy định, xả nước thải sinh hoạt trực tiếp ra bên ngoài môi trường, kể là chất thải rắn. Ngoài ra còn tự ý đốt rác thải như rơm rạ, bao bì nilon; xử lý xác chết động vật không đúng nơi quy định; có những hoạt động chặt phá khai thác rừng quá mức…

Về các cơ quan ban ngành: Nhiều cơ quan quản lý chưa thực sự nghiêm ngặt trong việc xử phạt những đơn vị, doanh nghiệp xả thải ra bên ngoài môi trường. Không thường xuyên tổ chức kiểm tra, răn đe các xí nghiệp, nhà máy sản xuất… Nước thải từ đây thường bị đổ thẳng ra bên ngoài môi trường mà không qua xử lý.

Một nguyên nhân khác nữa cũng khiến cho môi trường bị ô nhiễm là các yếu tố thiên nhiên. Các hiện tượng như sóng thần, động đất, bão lũ, vòi rồng… làm biến đổi tính chất và thay đổi cấu trúc của đất, điều này dẫn đến nhiều hiện tượng ô nhiễm môi trường nói chung.

Những hậu quả của ô nhiễm môi trường thường thấy

Vấn đề này gây ra rất nhiều những hệ lụy nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống, kinh tế – xã hội và con người. Cụ thể như sau

Môi trường sống ô nhiễm ảnh hưởng nghiêm trọng đến con người
Môi trường sống ô nhiễm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

Về vấn đề sức khỏe con người: Ô nhiễm môi trường tác động trực tiếp đến con người thông qua con đường ăn uống và tiếp xúc với khu vực bị ô nhiễm nước hoặc đất. Lúc này sẽ dẫn đến rất nhiều loại bệnh nguy hiểm như viêm gan, tiêu chảy, dịch tả, thiếu máu… và nhiều bệnh lý khác liên quan đến đường tiêu hóa và hệ hô hấp.

Về môi trường sống: Tình trạng môi trường ô nhiễm sẽ dẫn đến những hiện tượng mưa axit, khiến cho rất nhiều loài động vật – thực vật không thể sinh sôi và phát triển.

Ô nhiễm môi trường cũng gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến vấn đề kinh tế – xã hội: Khi môi trường bị ô nhiễm sẽ khiến cho cảnh quan của đất nước, khu vực đó bị ảnh hưởng nghiêm trọng, từ đó khiến cho sự phát triển của ngành du lịch bị đe dọa. Đồng thời, chi phí để có thể xử lý ô nhiễm môi trường cũng cực kỳ tốn kém, làm thâm hụt ngân sách quốc gia.

Biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường hiệu quả

Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời và đúng đắn thì vấn đề ô nhiễm môi trường sẽ gây nên những hệ quả đặc biệt nguy hiểm. Nếu không nâng cao ý thức và trách nhiệm từ hôm nay thì môi trường sống của chúng ta sẽ bị hủy hoại hoàn toàn. Các biện pháp giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường có thể sử dụng để cải thiện chất lượng môi trường như sau:

Vứt rác đúng nơi quy định là một cách giúp môi trường sống sạch sẽ hơn
Vứt rác đúng nơi quy định sẽ giúp môi trường sống sạch sẽ hơn

+ Nâng cao ý thức và tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường đến với từng người dân.

+ Đảm bảo việc vứt rác đúng nơi quy định, phân loại và tiến hành xử lý rác thải trước khi xả ra bên ngoài môi trường.

+ Hạn chế sử dụng những sản phẩm làm từ nhựa, chuyển sang xu hướng sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, dễ xử lý, dễ phân hủy.

+ Không sử dụng các loại hóa chất tẩy rửa có nồng độ mạnh, giảm thiểu việc sử dụng các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ trong trồng trọt.

+ Tích cực vệ sinh, dọn dẹp nhà cửa và khu vực sinh sống. Trồng thêm nhiều loại cây xanh, góp phần phủ xanh đất trống đồi trọc, tạo cảnh quan đẹp, thanh lọc không khí.

+ Xử lý mạnh mẽ những hành vi xả thải chưa qua xử lý ra ngoài môi trường. Đặc biệt là tại những khu vực nhà máy sản xuất, nhà máy, xí nghiệp…

+ Sử dụng các sản phẩm thân thiện và an toàn với môi trường như máy năng lượng mặt trời 100%, hoặc bể phốt giúp xử lý nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường.

Có thể nói, ô nhiễm môi trường là một thực trạng cấp bách ở trên toàn thế giới. Để môi trường được cải thiện hơn, mỗi người trong chúng ta cần có ý thức và trách nhiệm hơn nữa. Hy vọng, bài viết trên đây đã đem đến cho bạn cái nhìn tổng quan hơn về vấn đề ô nhiễm môi trường. Đừng quên theo dõi thêm các bài viết của Đồng Thành Công để cập nhật các thông tin thú vị khác về cuộc sống nhé.